In 2024 is de Erasmusprijs toegekend aan Amitav Ghosh!
De winning van nootmuskaat als parabel voor de huidige milieucrisis, onthult hoe de uitputting van de aarde begon in de tijd van de VOC.
Wat heeft de strijd om het monopolie op de handel in de muskaatnoot te maken met de hedendaagse klimaatverandering? Amitav Ghosh’ boek herleidt onze hedendaagse planetaire crisis terug tot de ontdekking van de Nieuwe Wereld en de zeeroute naar de Indische Oceaan.
In de handen van Ghosh wordt het verhaal van de nootmuskaat een parabel voor onze milieucrisis die onthult hoe onze welvaart altijd afhankelijk is geweest van aardse materialen zoals specerijen, thee, suikerriet, opium en fossiele brandstoffen. Hij laat zien dat de huidige mondiale problemen het resultaat zijn van een mechanistische kijk op de aarde, waar de natuur alleen bestaat als een grondstof die mensen voor hun eigen doeleinden kunnen gebruiken, in plaats van een eigen kracht. Door discussies over de geschiedenis van de VOC en het kolonialisme te verweven met de klimaatcrisis en de spiritualiteit van oorspronkelijke gemeenschappen geeft dit boek scherpe kritiek op een ideologie die in het Westen nog steeds dominant is.
‘De vloek van de nootmuskaat is een duizelingwekkend, veelomvattend boek dat allerlei verhalen vertelt en verbanden legt die mij niet, echt, bekend waren maar die zo logisch zijn als je ze eenmaal ziet. En die dan niet langer te negeren zijn. Mijn ogen zijn weer een stukje verder geopend en dat gun ik iedereen. Dit boek is een goed startpunt.’ - Mik Vaes, Bazarow
'Een indrukwekkend pleidooi voor een omslag in het denken.' - iFilosofie
'Indrukwekkend.'
Het Parool‘Een onthutsend, veelomvattend boek dat erop aandringt dat we ook naar andere stemmen luisteren. Naar de verhalen van andere mensen, dieren, bomen, en de planeet. Om onszelf en hen te beschermen.’ - Boekblad
'Ghosh beschrijft […] uitbundig, secuur en uiterst overtuigend.'
De Morgen'Intrigerend en ontnuchterend.'
De Morgen'In De vloek van de nootmuskaat houdt Ghosh de westerse wereld en wetenschap een gigantische spiegel voor.'
New Scientist'Ghosh schrijft op uiterst toegankelijke wijze over de nog altijd voortdurende effecten van het kolonialisme op natuur en mens.' - De Wereld Morgen
'Even aangrijpend als goed geschreven boek.'
Historisch Nieuwsblad'Dit boek is een waardevolle toevoeging aan het debat.'
Kleio'De Indiaas-Amerikaanse schrijver Amitav Ghosh brengt het ontstaan van de planetaire crisis op indrukwekkende wijze in kaart. Luister ook naar niet-menselijke stemmen, is zijn devies.'
De Volkskrant'Ghosh' boek is een intellectuele tour de force, (...) dat mij veel nieuwe inzichten opleverde.'
Het Financieele DagbladHet is een opmerkelijke mix van geschiedenis, essay, getuigenissen en polemieken. De geschiedenis van de nootmuskaat is er een van verovering en exploitatie, zowel van het menselijk leven als van de natuurlijke omgeving. De auteur kadert deze historische verhalen op een manier die onze gedeelde koloniale geschiedenis verbindt met de diepe ongelijkheid die we tegenwoordig om ons heen zien'. - Jerry Dewnarain, De Ware Tijd
'Een belangrijke kritiek op de nog steeds dominante westerse ideologie.' - Down to Earth Magazine
'Het boek biedt een rijke en meanderende mengeling van historische verhalen, beschouwingen, wetenschappelijke en literaire inzichten, verweven met persoonlijke ervaringen van de schrijver.' - Milieu
'Een mooi geschreven pleidooi voor een andere blik op en houding tegenover de wereld.'
Historisch Nieuwsblad'Een leerrijkboek dat zeer vlot leest.' - Bosplus.be
'De kracht van De vloek van de nootmuskaat ligt vooral in de bijzonder effectieve structuur. […] Ghosh wisselt van perspectief, soms dicht op de huid van specifieke voorvallen, dan weer kijkend naar de grote lijnen. Zijn studie is een toegankelijk geschreven, populair wetenschappelijk werk en tegelijkertijd een krachtig politiek pamflet.'
De Nederlandse Boekengids
