Anton de Kom opgenomen in de nieuwe Canon van Nederland

Maandag 22 juni werd de nieuwe Canon van Nederland bekendgemaakt. Hierin is voor het eerst een Surinamer opgenomen, Anton de Kom. Historicus James Kennedy, tegenwoordig decaan van het University College in Utrecht zegt daarover: “We zagen een lacune in de geschiedenis van het Caribisch gebied en het kolonialisme. De Surinaamse verzetsstrijder Anton de Kom vertegenwoordigt die geschiedenis én een bepaalde stem daarin.”

Anton de Kom (1898-1945) was een schrijver, activist en vrijheidsstrijder en verzetsheld. Hij werd in Suriname geboren en kwam in 1921 naar Nederland. Hij gaf lezingen over de geschiedenis van Suriname en het slavernijverleden. In 1934 publiceerde hij zijn spraakmakende boek ‘Wij slaven van Suriname’, een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. Dit boek is nog steeds actueel en is begin dit jaar in een nieuwe uitgave bij Atlas Contact gepubliceerd.

Tijdens de Duitse bezetting sloot Anton de Kom zich aan bij het Nederlandse verzet. Hij schreef onder meer artikelen voor de illegale krant De Vonk en hielp bij de distributie van de illegale pers. Ook al ging hij hierin heel voorzichtig te werk, toch werd hij op 7 augustus 1944 opgepakt en vastgezet in de gevangenis in Scheveningen. Later werd hij overgebracht naar kamp Vught van waaruit hij aan het einde van de oorlog naar Neuengamme werd overgebracht. Vlak voor de bevrijding stierf hij in concentratiekamp Sandbostel.

In de jaren zestig herontdekken Surinaamse studenten zijn boek in de universiteitsbibliotheek. ‘Wij slaven van Suriname’ is nog altijd actueel, omdat het de koloniale machtsstructuren inzichtelijk maakt voor een groot publiek. Over De Kom verscheen in 2009 bij deze uitgeverij de biografie ‘Anton de Kom. Biografie 1898-1945/1945-2009’ van Alice Boots en Rob Woortman. Het boek won in 2010 de E. du Perronprijs.