De Koloniën van Weldadigheid UNESCO Werelderfgoed

Het Werelderfgoedcomité van de Unesco heeft op zondag 25 juli de Koloniën van Weldadigheid de status van werelderfgoed toegekend. Een recent rapport van de onderzoekscommissie van de Unesco heeft vastgesteld dat delen van Frederiksoord, Wilhelminaoord en Veenhuizen in Drenthe en Wortel in Vlaanderen een wereldwijd uniek beeld geven van dit 19e eeuwse experiment van de Maatschappij van Weldadigheid.

Een uitzonderlijk verhaal
De Koloniën van Weldadigheid ontstonden in 1818-1825 als integrale oplossing voor armoedebestrijding via binnenlandse landbouwkoloniën. Na de Napoleontische oorlogen heerste er in de Verenigde Nederlanden (Nederland, België en Luxemburg) veel armoede en bedelarij, vooral in de steden. Bij de aanleg van de Koloniën van Weldadigheid werd het schrale natuurlijke landschap met heide en veen door menselijk toedoen in één beweging volledig herschikt en overschreven met een geordende en geometrische structuur. Het resulterende ontginningslandschap met monumentale lanen, koloniehuisjes, gestichten en boerderijen, akkerland en weiden, weerspiegelt het toenmalige verlichte gedachtengoed en het experiment om arme mensen te verheffen met werk, vorming en opleiding. Meer dan 1 miljoen Nederlanders en Belgen hebben op een of andere manier een familieband met de Koloniën van Weldadigheid. Dit resulteert in verhalen die nog steeds verteld worden in documentaires, boeken en theatervoorstellingen.

Atlas Contact heeft met Wil Schackmann de chroniqueur van de koloniën in huis. Van 2006 tot 2018 schreef hij de boeken De proefkolonie, De bedelaarskolonie, De kinderkolonie en De strafkolonie over de diverse onderdelen van het project. Algemeen wordt hij gezien als dé kenner van het project en uit dien hoofde geraadpleegd door historische verenigingen, genealogen en nazaten van kolonisten.

Wil Schackmann ging in gesprek over de koloniën met Minne Wiersma, directeur van de Maatschappij van Weldadigheid, Rikus Jager, burgemeester van Westervelde, en Josée Jansen, bewoonster van het gebied. Via een verbinding met het Provinciehuis in Assen nam ook Cees Bijl deel, gedeputeerde van Drenthe en voorzitter van de Nederlands-Vlaamse stuurgroep van het nominatieproces. Het gesprek stond onder leiding van Andries Ophof. Klik hier om de uitzending terug te kijken.